Ten najbardziej chodliwy to śmieciarki i pojazdy do czyszczenia kanalizacji. Z takimi opiniami mogliśmy się spotkać podczas niedawnej wystawy sprzętu komunalnego w Rawie Mazowieckiej, podczas Krajowego Forum Dyrektorów Zakładów Oczyszczania Miast.

Ekspozycje w Rawie Mazowieckiej to nie tylko pokaz nowych modeli, ale też prezentacja nowych technologii i rozwiązań, jak np. wagi i systemy identyfikujące pojemniki i kontenery, układy odsysania i filtrowania pyłów podczas zamiatania, kontenery do selektywnej zbiórki odpadów, pojazdy zasilane gazem, nowe konstrukcje śmieciarek i posypywarek.

Od bieżącego roku w ofercie KH-kipper znajdują się własnej konstrukcji urządzenia hakowe KH-LIFT przeznaczone do montażu na podwoziach 2-osiowych. Dostępne są dwa typy hakowca KH-LIFT: ZH6 i ZH8, których siła załadunkowa wynosi odpowiednio 6 i 8 ton.

Firma zaprezentowała urządzenie hakowe KH-LIFT zamontowane na 2-osiowym podwoziu Mercedesa Atego o napędzie 4x2. Urządzenie przystosowane jest do współpracy z kontenerami KP7 oraz KP10 z zakresu długości ok. 3.200-4.000 mm oraz 3.800-4.500 mm. Parametry techniczne KH-LIFT ZH8: siła załadunkowa 8 ton, wysokość haka ok. 1.200 mm, masa własna 1.000 kg, ciśnienie robocze 20 Mpa, zbiornik oleju 70 l między osiami, pompa tłoczkowa 60 l/min. Urządzenie wyposażone jest w hydrauliczną blokadę kontenera oraz sterowanie z kabiny kierowcy. Hakowiec standardowo oklejony jest konturowo taśmami odblaskowymi, a na światłach tylnych montowane są osłony.

- To jedna z form naszej działalności, we współpracy z firmą TruckStore zabudowujemy podwozia samochodów używanych, dzięki czemu jest to tańsza oferta - powiedział nam Łukasz Karczewski z KH-kipper.

- Wykonujemy zabudowy także na pojazdach dostarczonych przez klientów. Z TruckStore współpracujemy w ten sposób z powodzeniem od około roku. Co prawda 95 procent naszych zabudów wykonywanych jest na podwoziach nowych pojazdów, ale pięć procent to jest około 20 sztuk w tym roku, a więc gra warta świeczki. Do nabywców trafiły już takie hakowce i wywrotki. Prezentujemy też wywrotkę trójstronną do transportu lekkiego. Takie uniwersalne wywrotki są popularne w branży komunalnej. Tylną burtę można zdemontować i bez problemu zamontować posypywarkę. Przy tego typu pojazdach często instalujemy czołownice do pługów odśnieżnych.

Firma Stal z Tych wystawiła szwedzkie śmieciarki JOAB. Nowością jest zamykanie odwłoka - cały siłownik konstruktorzy zmieścili nad tylną osią. Taka operacja pozwoliła przesunąć środek ciężkości do przodu, a więc odciążyć tył pojazdu. Oznacza to w efekcie lepsze rozłożenie nacisków na osie i często może uchronić przed przeciążeniem tylnej osi, za co Inspekcja Transportu Drogowego wlepia kary.

- Taka śmieciarka jest lżejsza od konkurencyjnych pojazdów, dzięki zastosowaniu odpowiednich materiałów do jej produkcji - zapewniał Szymon Latos z firmy Stal (przedstawiciel na Polskę marki JOAB).

- Cała skrzynia ładunkowa jest ze stali Domex 550, czyli materiału o podwyższonej o 50 procent, w stosunku do standardowo stosowanej stali, granicy plastyczności. Dzięki temu można produkować śmieciarki bez ramy pośredniej, odchudzając w ten sposób konstrukcję.

Prezentowane śmieciarki producent wyposaża w pompę o zmiennym wydatku, z tzw. inteligentnym układem hydraulicznym. Urządzenie nie pracuje cały czas na pełnych obrotach, lecz dostosowuje wydajność do chwilowego zapotrzebowania. Panele sterowania są podgrzewane, jak lusterka w samochodzie, co operatorzy docenią zimą. Pokazane w Rawie Mazowieckiej śmieciarki zabudowano na podwoziach MAN-a i Volvo, ale o wyborze podwozia decyduje nabywca, mogą to więc być pojazdy innych marek.

Jeśli w śmieciarce zaprojektuje się owalną podłogę to ciekłe substancje zbierające się na dnie łatwiej jest odprowadzić do specjalnego zbiornika - tak przekonują do swoich konstrukcji w firmie Dobrowolski. Przykładem jest model Unipress 16. - To droższa produkcja, ale rozwiązanie wygodniejsze dla użytkownika - powiedział nam Marcin Jaszczuk z firmy Dobrowolski. Mechanizm wywrotu skonstruowano tak, że pojemnik podnoszony jest wyżej i w efekcie unika się rozsypywania jego zawartości.

Firma Wanicki przedstawiła trzy zabudowy na podwoziach DAF-a LF55. Jedna z nich to śmieciarka Ekocel o pojemności 16 m sześc.. Pojazd wyposażono m.in. w czujniki ciśnienia w oponach, co na pewno przyda się na wysypiskach, gdzie nietrudno o przebicie ogumienia. Drugi pojazd to wywrotka trójstronna, z zabudową KH-kipper i żurawiem Palfinger. Trzeci - z zabudową bramową Fornal do wywozu pojemników KP-7 i KP-10.

- Najlepiej sprzedają się śmieciarki i pojazdy do czyszczenia kanalizacji - powiedział nam Waldemar Wielechowski, dyrektor ds. zamówień publicznych w firmie Wanicki. - Jeśli chodzi o pojazdy do czyszczenia kanalizacji to współpracujemy z WUKO.

WUKO zaprezentowało nową, 18-tonową śmieciarkę SM 200, ze skrzynią ładunkową o pojemności 18 m sześc., ze zgniotem liniowym, na dwuosiowym podwoziu MAN-a. Firma będzie montować w niej elektroniczną wagę do pojemników ze śmieciami. To nowość na polskim rynku, ale rozwiązanie raczej na przyszłość, bo na razie nie rozlicza się wywozu nieczystości wg kilogramów.

Mirosław Bartczak, pełnomocnik austriackiej firmy KWS: - Oprócz wag do śmieciarek, nasza firma oferuje systemy identyfikacji kontenerów i pojemników. W Polsce to jeszcze kwestia przyszłości, bo klienci płacą firmom komunalnym za wywóz od liczby pojemników a nie od ich wagi. Natomiast w krajach zachodnich wprowadzono już obowiązek ważenia pojemników z odpadkami. Skoro jednak już stosowane jest w Polsce mycie i dezynfekcja pojemników to przypuszczalnie za 2-3 lata upowszechni się też ważenie śmieci. W każdym razie obserwuję już zainteresowanie tą technika ze strony firm komunalnych.

Wielton wystawił przyczepę do przewozu kontenerów rolkowych o pojemności 30-36 m sześc., z pneumatycznym zawieszeniem. Jak poinformował Hubert Gawgun z Wieltonu, firma ma w ofercie sześć typów przyczep do kontenerów. Nasz rozmówca zapewniał, że Wielton jako jedyny producent w Polsce oferuje przyczepy z blokadą rolki kontenera w trzech pozycjach, w zależności od jego długości (6,0, 6,5 i 7,0 m). I właśnie tak wyposażone przyczepy, na kołach 17,5-calowych, z pneumatycznym i mechanicznym zawieszeniem, dobrze się sprzedają.

Na ekspozycji Kamaz Euro Trucks można było obejrzeć wspólne dzieło tej firmy i Skibickiego: Kamaza z zabudową hakową i kontenerem. Robert Feliniak ze Skibickiego zwracał uwagę, że dzięki niedrogiemu podwoziu cena całości jest korzystna.

Firma Centrum Sprzętu Komunalnego HSTC zaprezentowała m.in. jedną z najmocniejszych kompaktowych zamiatarek miejsko-pasażowych, Scarab Minor. To uniwersalne urządzenie, do którego można zamontować piaskarkę oraz szczotki do śniegu. Do napędu zastosowano wysokoprężny turbodoładowany, 3-litrowy silnik HDI VM Motori. Napęd hydrostatyczny umożliwia jazdę z prędkością 65 km/h i pokonywanie wzniesień o nachyleniu do 25 procent.

Szwedzko-polska firma Brodd Products Polonia pokazała swoje zamiatarki elewatorowe doczepne, które mogą być holowane zarówno przez samochód wywrotkę lub ciągnik. Zamiatarki ciągnięte przez samochód podają urobek na jego skrzynię za pośrednictwem elewatora, a w przypadku współpracy z ciągnikiem, zmiecione nieczystości zbierane są w zbiorniku własnym zamiatarki.

Nowością są stosowane w zamiatarkach układy odsysania i filtrowania pyłów podczas zamiatania. Jak twierdzi producent, wydajność doczepnych zamiatarek jest porównywalna, a nawet większa niż samojezdnych. W przypadku zespołu zamiatarka-wywrotka ta pierwsza nie musi jeździć na wysypisko, może pracować cały czas na ulicy, a wymieniać można tylko wywrotki.

Scania Polska "przyjechała" do Rawy Mazowieckiej w trzy samochody. Model P230 zaopatrzyła w urządzenie hakowe Skibickiego, zaś wywrotkę trójstronną na podwoziu P360 4x4 uzbroiła w żuraw HMF. Kolejne auto, Scanię o mocy 310 KM 6x2 z tylną osią skrętną, centrala szwedzkiej firmy wypożyczyła od klienta, firmy Byś z Warszawy, żeby zainteresować nim potencjalnych nabywców. To pojazd do selektywnej zbiórki odpadów, z żurawiem HMF i kontenerem Elbo, podzielonym na trzy części, do których osobno trafia papier, szkło i plastiki.

Na bazie myśli technicznej własnych inżynierów oraz Bosch Rexroth w firmie Dobrowolski opracowano posypywarko-solarkę z nowoczesnym sterowaniem, w tym z funkcją automatycznego doboru gramatury, dopasowywanej do warunków atmosferycznych. W systemie tym zastosowano czujniki temperatury i wilgotności powietrza.

Firma Schmidt Polska pochwaliła się posypywarką Stratos Basic, na podwoziu MAN TGL, o napędzie hydraulicznym, przekazywanym z hydrauliki pojazdu. Z przodu zamontowano pług SNK 270 też korzystający z hydrauliki samochodu. Posypywarka mieści 5 m3 soli lub żwiru, zaś system polewania solą ma zbiornik o pojemności 1.760 litrów. Zastosowano sterowanie typu Cx, z możliwością wyboru gęstości (gramatury) i asymetrii posypywania. Czujniki podczerwieni sygnalizują brak materiału. Urządzenie hakowe czyni z posypywarki pojazd wielofunkcyjny. - Nocą może posypywać, a dzięki szybkiemu demontażowi, w dzień wozić kontenery - zapewniał Wiktor Gasiński ze Schmidt Polska.

Coś na starówkę - tak określił przykładowe pole działania śmieciarki SK-2 na Iveco Daily, Tomasz Adamczyk z Małopolskiej Wytwórni Maszyn z Brzeska. Lekka, nieduża śmieciarka dostosowana do obsługi pojemników 110-120 l, może wjechać na chodnik, parking, w ciasne miejsca, a więc nadaje się do obsługi centrów miast, oddalonych, niedużych wsi, może zbierać śmieci z przystanków autobusowych itp.

Jak powiedział nam T. Adamczyk, na targach Komtechnika w Poznaniu firma MWM zamierza zaprezentować pierwszą wyprodukowaną w Polsce śmieciarkę zasilana gazem CNG. Pierwsza korzysta z podwozia Iveco Daily, ale przewiduje się także większe pojazdy, również zasilane gazem. Z uwagi na skromna sieć stacji zasilania gazem CNG, w Daily przewidziano rezerwowy napęd benzynowy. Co ciekawe, jak zapewnia nasz rozmówca, koszt produkcji śmieciarki bazującej na Iveco Daily zasilanym gazem, będzie zbliżony do kosztu produkcji takiego samego pojazdu z napędem dieslowskim.

Jak widać, w komunalce dużo się dzieje, producentów pojazdów i urządzeń jest wielu i mają dużo propozycji dla firm komunalnych, wiele nowoczesnych rozwiązań. Międzynarodowe Targi Techniki Komunalnej Komtechnika 2010 w Poznaniu (23-26 listopada) zapowiadają się obiecująco.

- Uczestniczę w tych wystawach sprzętu komunalnego od lat i widzę, że jest coraz więcej wystawców i że postępuje ich specjalizacja. Coraz częściej pojawiają się firmy teleinformatyczne, na przykład stoiska z GPS-ami czy z programami do rozwiązań transportowych. Często kontenery z odpadkami bywają przeciążone. Przydałyby się takie wagi w hakowcach, żeby od razu po załadunku kierowca mógł pokazać klientowi, jaka jest masa i ile będzie musiał zapłacić. Bywa, że zlecający wywóz mają pretensje, bo uważają, że ktoś im coś potem dorzucił...

Sprzęt komunalny jest coraz nowocześniejszy i przygotowywany w konfiguracjach pod indywidualne zamówienia nabywców. Zaczynają się pojawiać firmy remontowe, które proponują sprzęt używany. Nie każdego stać na nowe pojazdy i urządzenia. Niektóre z tych firm specjalizują się w danych markach. Przed podjęciem decyzji o zakupie sprzętu pytamy kierowców i pracowników obsługujących pojazdy, ich zabudowy i urządzenia, jakie są ich uwagi, oczekiwania, potem są spotkania z producentami na temat skonfigurowania odpowiednich konstrukcji. Taka współpraca układa się coraz lepiej. Jak już firma komunalna zdecyduje się na jakąś markę i jest z niej zadowolona, to potem się jej "trzyma".

O wyborze decydują oczywiscie koszty eksploatacji, w tym koszty serwisu. Co roku kupujemy co najmniej dwa pojazdy, preferujemy wielofunkcyjne. Zimą samochód jeździ z pługiem, a latem z hakiem albo jako śmieciarka.